Οχυρωματικοί Πυργίσκοι στον Ιστορικό Χώρο Σουλίου στη Θεσπωτία.

Σούλι βρίσκεται στα όρια Θεσπρωτίας, Πρέβεζας και Ιωαννίνων, προστατευμένο από βουνά και το φαράγγι του Αχέροντα στο νότο. Η εγκατάσταση των Σουλιωτών ξεκίνησε στις αρχές του 17ου αιώνα, όταν κτηνοτρόφοι αναζήτησαν φυσικά οχυρά. Στα χωριά του «Τετραχωρίου», σε υψόμετρο ≈600 μ., βρίσκονται ισόγεια ή διώροφα πέτρινα κτίσματα με ορθογώνια κάτοψη, μικρά ανοίγματα και ψηλά παράθυρα. Πολεμίστρες εμφανίζονται ακόμη και σε ισόγεια, υπογραμμίζοντας αμυντικό χαρακτήρα. Το ισόγειο χρησιμοποιούνταν ως αποθήκη και στάβλος, ενώ οι όροφοι στέγαζαν κατοικίες και επιπλέον αποθηκευτικούς χώρους. Το Σούλι έμεινε ξακουστό για την αντίστασή του κατά του Αλή Πασά στα τέλη 18ου–αρχές 19ου αιώνα. Παρά τις πολιορκίες, οι Σουλιώτες άντεξαν έως το 1803, όταν υπέγραψαν συνθήκη παράδοσης και εκκένωσαν την περιοχή. Οι οχυρωματικοί πυργίσκοι, κτισμένοι από απλό ηπειρώτικο λιθοδομή, αναδεικνύουν τη λαϊκή αρχιτεκτονική που συνδύαζε λειτουργικότητα και προστασία. Σήμερα τα ερειπωμένα κτίρια στέκουν ως μάρτυρες της ιστορίας του Σουλίου, ενώ οι πολεμίστρες και οι ψηλοί πυργίσκοι μαρτυρούν τον συνεχή φόβο για επιδρομές και την ανάγκη αυτοάμυνας.