Συλλογή Θεοφυλάκτου Άννα. Η οικογένεια του Παναγιώτη Σαχταρίδη. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Πόντος 1900.

Η φωτογραφία της οικογένειας Σαχταρίδη από τον Πόντο γύρω στο 1900 αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της πολυμελούς ποντιακής οικογένειας των αρχών του 20ού αιώνα, με έμφαση στους δεσμούς συγγένειας και την κοινωνική παρουσία. Τα επτά πρόσωπα της φωτογραφίας –οι πέντε όρθιοι και οι δύο καθιστοί– αποπνέουν έναν αέρα σεμνότητας και συνοχής, ενώ η στάση και το ντύσιμο τους αντικατοπτρίζουν αστικά χαρακτηριστικά, συνδυασμένα με την τοπική ποντιακή ιδιοπροσωπία.

Ο Παναγιώτης Σαχταρίδης, πατριάρχης της οικογένειας, δεν απεικονίζεται εδώ, ωστόσο τα παιδιά του και η αδερφή του Καλλιόπη (καθιστή) εκπροσωπούν τη συνέχεια της γενιάς. Η παρουσία του Νικολάου με παπιγιόν και κοστούμι, πιθανόν μαρτυρά κάποιο μορφωτικό ή επαγγελματικό κύρος, ενώ οι γυναίκες της οικογένειας –με ρούχα ευρωπαϊκής επιρροής, αλλά σεμνά και αυστηρά– αποτυπώνουν τον ρόλο των γυναικών ως φορέων αξιών, ηθικής και παράδοσης.

Ο φωτογραφικός καμβάς, με το φόντο δασικού τοπίου, προσδίδει επισημότητα και ενδεχομένως έχει επιλεγεί στο στούντιο για να ενισχύσει την εικόνα μιας καλλιεργημένης και δεμένης οικογένειας. Μέσα από το βλέμμα κάθε προσώπου διαφαίνεται η αγωνία για το μέλλον, η αίσθηση ευθύνης και η ρίζα σε έναν τόπο που, αν και τότε ακόμη ζωντανός, βρισκόταν υπό απειλή.

Η φωτογραφία αποτελεί πολύτιμο τεκμήριο για την κατανόηση της κοινωνικής δομής και της καθημερινότητας του Ποντιακού Ελληνισμού, λίγο πριν οι ιστορικές εξελίξεις αλλάξουν ριζικά τη μοίρα του.

Όρθιοι από αριστερά : Αναστασία, Νικόλαος, Κλεοπάτρα, Ευτυχία, Κωνσταντίνος. Καθιστοί : Δημήτριος και η θεία τους Καλλιόπη Ποντζιχίδου (γένος Σαχταρίδη).