Συλλογή Τουμπούλη - Γεωργούδη Φρόσω. Βίλα Καπαγιαννίδη. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Τραπεζούντα 1927.
1/5/2025 12:28:54 μ.μ.
Συλλογή Τουμπούλη - Γεωργούδη Φρόσω. Βίλα Καπαγιαννίδη. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Τραπεζούντα 1927.
Η φωτογραφία από τη Βίλα Καπαγιαννίδη στην Τραπεζούντα του 1927, όπως προέρχεται από τη Συλλογή Τουμπούλη - Γεωργούδη Φρόσως, καταγράφει μια μοναδική στιγμή της ρωσουπήκου κοινότητας – κυρίως Ποντίων – που βρέθηκε στον Καύκασο και τις νότιες ρωσικές ακτές, πριν ή μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Πρόκειται για μια μαζική, εορταστική απεικόνιση, με επίκεντρο την οικογένεια Τουμπούλη και Αμιρόγλου, και εμφανές φόντο την επιβλητική αρχιτεκτονική της Βίλας, ενδεικτική της οικονομικής και κοινωνικής θέσης κάποιων προσφύγων εκείνη την εποχή.
Η παρουσία μεγάλου αριθμού παιδιών και ενηλίκων, μαζί με την τοποθέτηση των προσώπων σε πολλαπλά επίπεδα της σκάλας, αποπνέει αίσθηση οργάνωσης, κοινότητας και συλλογικής ταυτότητας. Η Σοφία Τουμπούλη με το άσπρο καπέλο, στο κέντρο της σκάλας, λειτουργεί ως σημείο αναφοράς μέσα στη σύνθεση – μια μορφή που ίσως δηλώνει την κομψότητα και την προσήλωση στην αστική αξιοπρέπεια.
Αξιοπρόσεκτη είναι και η αναφορά στον Αμιρόγλου, πληρεξούσιο της βίλας, που πιθανόν λειτουργούσε ως διαχειριστής ή ενδιάμεσος ανάμεσα στις αρχές και τους πρόσφυγες – ρόλοι που καθίστανται κρίσιμοι για την οργάνωση και προστασία κοινοτήτων την εποχή της προσφυγικής ανακατάταξης. Η φωτογραφία αποτελεί πολύτιμο τεκμήριο όχι μόνο οικογενειακής αλλά και συλλογικής ζωής, μιας προσφυγικής ελίτ που διατήρησε την κοινωνική της συνοχή και αξιοπρέπεια μέσα από την οργάνωση και τις διασυνδέσεις της.
Η οικογένεια Τουμπούλη με άλλους ρωσουπήκοους. Με το άσπρο καπέλο, στο κέντρο της σκάλας η Σοφία Τουμπούλη (αδελφή της δωρήτριας). Δίπλα στον κύριο στην άκρη της σκάλας με τα λουλούδια και το άσπρο σακάκι ο Κωνσταντίνος Τουμπούλης (αδερφός της δωρήτριας). Μαζί τους η οικογένεια Αμιρόγλου. Ο Αμιρόγλου ήταν πληρεξούσιος της βίλας.