Πίσω στις ιστορίες

Συλλογή Σταθωρίου - Κάργα Ελένης. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Καλαμαριά 1927.

Συλλογή Σταθωρίου - Κάργα Ελένης. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Καλαμαριά 1927.

Η φωτογραφία αυτή του 1927 από τη Συλλογή Σταθωρίου - Κάργα Ελένης, με προέλευση από την Καλαμαριά, αποτυπώνει δύο κορίτσια – πιθανότατα προσφυγικής καταγωγής – σε στάση στατικής απλότητας μπροστά σε ξύλινη πρόχειρη κατασκευή. Η μία κάθεται σε καρέκλα και η άλλη στέκεται δίπλα της, και οι δύο φορώντας παλτά και φορέματα, πιθανότατα τα "καλά τους" για τη φωτογράφηση. Τα βλέμματά τους είναι σοβαρά, ίσως και λίγο σφιγμένα, όπως συχνά συμβαίνει σε εποχές που η φωτογραφία είναι σημαντικό γεγονός και όχι καθημερινή συνήθεια.

Το ντύσιμό τους μαρτυρά τη φροντίδα που δινόταν παρά τις δύσκολες συνθήκες: σε μια εποχή ένδειας, η ένδυση είχε και συμβολικό ρόλο, ως απόπειρα αξιοπρέπειας μέσα στη φτώχεια. Το υπόβαθρο της φωτογραφίας δείχνει ξύλινα τοιχώματα, πιθανώς από προσφυγικό οίκημα ή συνοικιακό σχολείο, συνηθισμένη εικόνα στους πρώτους οικισμούς των Μικρασιατών στην Καλαμαριά.

Πέρα από την απεικόνιση, η φωτογραφία εκπέμπει κάτι πιο δυνατό: τη σιωπηλή επιμονή των παιδιών να υπάρξουν, να ριζώσουν και να συνεχίσουν, παρά τις αντιξοότητες. Μαρτυρεί μια γενιά που μεγάλωσε σε μεταβατικό τοπίο και διατήρησε, μέσα από τις οικογενειακές αφηγήσεις και τα βλέμματα των παλαιών φωτογραφιών, την πολιτισμική της μνήμη.