Συλλογή Σταθωρίου - Κάργα Ελένης. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Καλαμαριά 1927.

Η φωτογραφία αυτή από τη Συλλογή Σταθωρίου - Κάργα Ελένης, τραβηγμένη το 1927 στην Καλαμαριά, αποτυπώνει με χαρακτηριστική λιτότητα τη σκληρή καθημερινότητα των πρώτων χρόνων εγκατάστασης των προσφύγων από τη Μικρά Ασία.

Ένας άντρας κάθεται σε καρέκλα μπροστά από το κατώφλι ενός πρόχειρου οικήματος, έχοντας στην αγκαλιά του ένα μικρό παιδί. Το βλέμμα του είναι σταθερό, σχεδόν αγέλαστο, αποπνέοντας έναν ήρεμο αλλά αξιοπρεπή αγώνα επιβίωσης. Το παιδί, ντυμένο με κοντό παντελόνι και μακρυμάνικη μπλούζα, κρατά μια πιο εσωστρεφή στάση, πιθανόν αποτυπώνοντας τη διστακτικότητα ή το δέος μπροστά στον φωτογραφικό φακό.

Το φόντο είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό: ένας τοίχος χτισμένος πρόχειρα με ακανόνιστα υλικά και ένα άνοιγμα που λειτουργεί ως είσοδος, πιθανώς ενός συνοικιακού προσφυγικού παραπήγματος. Οι συνθήκες στέγασης των πρώτων ετών ήταν συχνά πρόχειρες, καθώς οι αρχικές εγκαταστάσεις είχαν επείγοντα χαρακτήρα. Οι άνθρωποι αυτοί προσπαθούσαν να ξαναχτίσουν τις ζωές τους από το μηδέν μέσα σε μια άγνωστη ακόμη πατρίδα.

Η φωτογραφία αποτελεί τεκμήριο της βαθιάς σύνδεσης ανάμεσα στις γενιές – της ανάγκης να αποτυπωθεί η συνέχεια της οικογένειας μέσα σε συνθήκες αστάθειας. Ταυτόχρονα, διασώζει την εσωτερική δύναμη που επέδειξαν οι πρόσφυγες και τη σιωπηλή τους αξιοπρέπεια.