Συλλογή Νικολαΐδου - Κάτσινα Αναστασία. Συγγενείς της οικογένειας Κελεμένη. Όρθια η Αρχοντία Κελεμένη, αδερφή της μητέρας της κ. Νικολαΐδου. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Θεσσαλονίκη 1922.

Η φωτογραφία από τη Συλλογή Νικολαΐδου - Κάτσινα Αναστασία, χρονολογημένη το 1922 στη Θεσσαλονίκη, απεικονίζει συγγενείς της οικογένειας Κελεμένη. Όρθια στο κέντρο βρίσκεται η Αρχοντία Κελεμένη, αδελφή της μητέρας της κυρίας Νικολαΐδου, η οποία προσέφερε τη φωτογραφία στο Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού.

Η σύνθεση αποπνέει επίσημο χαρακτήρα, πιθανώς από κάποια ιδιαίτερη περίσταση. Τα πρόσωπα αποτυπώνονται σε φωτογραφικό στούντιο, με τους δύο άνδρες να κάθονται φορώντας κουστούμια και γραβάτες, και τις γυναίκες να στέκονται με προσεγμένα ρούχα – ένα σημείο που δηλώνει και την κοινωνική σημασία της φωτογράφισης εκείνης της εποχής. Το σκηνικό με βαριά κουρτίνα και στημένο φόντο, χαρακτηριστικό των αστικών φωτογραφείων της περιόδου, ενισχύει την εντύπωση μιας στιγμής που ήθελε να μείνει ανεξίτηλη.

Το 1922 είναι χρονιά-ορόσημο, καθώς σηματοδοτεί τον ξεριζωμό χιλιάδων Ελλήνων από τη Μικρά Ασία. Η Θεσσαλονίκη, ως βασικός προορισμός εγκατάστασης, μετατράπηκε σε πολυπολιτισμικό καταφύγιο και πεδίο ανασυγκρότησης. Η φωτογραφία αυτή λειτουργεί ως μαρτυρία ενός κόσμου που προσπαθεί να επαναπροσδιοριστεί μέσα από την οικογενειακή ενότητα και την κοινωνική συνέπεια, παρά τις δυσκολίες και τον τραγικό αποχωρισμό από τις πατρογονικές εστίες.

Αποπνέει περηφάνεια, αξιοπρέπεια και διάθεση για επανεκκίνηση — ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της γενιάς που πάλεψε για να στεριώσει μια νέα ζωή.