Συλλογή Αναστάσιου Μαβίδη. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Σουχούμ 1913.

Η φωτογραφία του 1913 από το Σοχούμ, με τον Μιχάλη και την Ευθαλία Μαβίδου, αναδεικνύει ένα σπάνιο παράδειγμα πορτραίτου ζεύγους της ελληνικής διασποράς στον Καύκασο, σε μια εποχή που ο αστικός φωτογραφικός φακός είχε αρχίσει να υιοθετεί τα στοιχεία της στατικής σύνθεσης με εμφανή επιρροή από την ευρωπαϊκή αστική τάξη.

Ο άνδρας με το κοστούμι και η γυναίκα με την παραδοσιακή φορεσιά, μάς προσφέρουν μια χαρακτηριστική σύζευξη του νεωτερικού με το παραδοσιακό — μια μεταβατική εικόνα του Ελληνισμού στον Καύκασο, εκεί όπου οι οικογένειες προσπαθούσαν να διατηρήσουν την πολιτισμική τους ταυτότητα παρά τις ισχυρές πιέσεις εκρωσισμού και τις αναταράξεις της εποχής.

Η παρουσία λογότυπου στο πίσω μέρος της φωτογραφίας μαρτυρά τη λειτουργία επαγγελματικού φωτογραφείου στο Σοχούμ, γεγονός που αποκαλύπτει την ύπαρξη οργανωμένων κοινοτήτων με πρόσβαση στην αστική κουλτούρα της εποχής. Πρόκειται πιθανότατα για ενθύμιο γάμου ή αρραβώνα, όπου το επίσημο ύφος και η στάση των δύο προσώπων επιβεβαιώνουν τον κοινωνικό συμβολισμό της φωτογράφισης.

Η φωτογραφία είναι πολύτιμο τεκμήριο του πολιτισμικού τοπίου του Ποντιακού και Καυκασιανού Ελληνισμού λίγο πριν το μεγάλο κύμα προσφυγιάς και επαναπατρισμού, αναδεικνύοντας τις ρίζες, τις σχέσεις και την αισθητική αντίληψη μιας εποχής που σύντομα θα άλλαζε ριζικά.

Ο Μιχάλης (αδερφός του πατέρα του δωρητή) και η Ευθαλία Μαβίδου στο Σοχούμ. Στην πίσω πλευρά υπάρχει λογότυπο.