Συλλογή Τελλίδου Ειρήνη. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Γερακαρού 1939.

Η φωτογραφία αυτή, προερχόμενη από τη συλλογή της Ειρήνης Τελλίδου και φυλασσόμενη στο Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού του Δήμου Καλαμαριάς, παρουσιάζει μια μεγάλη ομάδα προσφύγων σε μια υπαίθρια συγκέντρωση στη Γερακαρού, το 1939. Απεικονίζονται οι συγγενείς του Στυλιανού Τελλίδη, ενός Πόντιου πρόσφυγα με πορεία από τον Πόντο στο Σοχούμ, και τελικά στη Μακεδονία.

Ο Στυλιανός Τελλίδης, σύμφωνα με τη μαρτυρία, ήταν καπνέμπορος και εστιάτορας στο Σοχούμ, γεγονός που υποδηλώνει πως είχε καταφέρει να εδραιωθεί οικονομικά και κοινωνικά εκεί, πριν αναγκαστεί – πιθανότατα λόγω των συνθηκών που επικράτησαν στη Σοβιετική Ένωση – να αναζητήσει ξανά νέα πατρίδα. Η φωτογραφία αποτελεί ένα σπάνιο τεκμήριο της κοινωνικής ζωής των προσφυγικών οικογενειών στον μεσοπόλεμο, όταν πολλοί από τους Έλληνες του Καυκάσου ήρθαν στη Μακεδονία μετά από δεύτερο ξεριζωμό.

Το πίσω μέρος της φωτογραφίας φέρει προσωπική αφιέρωση, που δηλώνει τη σημασία της ως "ενθυμίου" – μιας μνήμης για τους ανθρώπους και τις ρίζες τους: «Ενθίμιον από τον πατσανάκη Χαράλαμπον και ανέψια σου Γεώργιον και Παναγιότην εις Στυλιανόν Γ. Τελλίδην». Το ύφος της φράσης, τρυφερό και προσωπικό, δείχνει πόσο βαθιά ριζωμένοι ήταν οι οικογενειακοί δεσμοί μεταξύ των προσφύγων, ακόμη κι όταν οι ζωές τους διακόπηκαν ή διασπάστηκαν από τον πόλεμο και τη μετανάστευση.

Η Γερακαρού, μια αγροτική περιοχή στην Κεντρική Μακεδονία, αποτέλεσε τόπο εγκατάστασης για πολλές οικογένειες προσφύγων. Η φωτογραφία πιθανότατα αποτυπώνει κάποια οικογενειακή ή κοινοτική συγκέντρωση, σε ένα τοπίο που θυμίζει πανηγύρι ή γιορτή, γεμάτη ζωντάνια, παιδιά, άνδρες και γυναίκες με ενδυμασίες της εποχής. Ένα στιγμιότυπο από τη ζωή που συνεχίζεται, παρά τα τραύματα της προσφυγιάς.

Οι συγγενείς του Στυλιανού Τελλίδη. Ήρθαν από το Σοχούμ. Ο Στυλιανός εκεί ήταν καπνέμπορος και είχε εστιατόριο. Πήγε από τον Πόντο στο Σοχούμ το 1918 -1920. Στην πίσω πλευρά γράφει : «Ενθίμιον από τον πατσανάκη Χαράλαμπον και ανέψια σου Γεώργιον και Παναγιότην εις Στυλιανόν Γ. Τελλίδην». (Στυλιανός είναι ο παππούς του πατέρα της δωρήτριας).