Συλλογή Νικολαΐδου - Κάτσινα Αναστασία. Ανδρειωμένος, Νικόλαος. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Κωνσταντινούπολη 1905.

Η φωτογραφία αυτή, τραβηγμένη στην Κωνσταντινούπολη γύρω στο 1905, αποτυπώνει μια γυναίκα άγνωστης ταυτότητας, πιθανότατα φίλη της οικογένειας Κελεμένη, με ενδυμασία και παρουσία που αποπνέουν κοσμοπολίτικο αέρα και κοινωνική ευπρέπεια. Ανήκει στη συλλογή της Αναστασίας Νικολαΐδου-Κάτσινα και καταγράφεται με την ένδειξη "Ανδρειωμένος, Νικόλαος", πιθανώς του φωτογράφου ή του κατόχου της φωτογραφίας.

Η γυναίκα στέκεται μπροστά σε πλούσια διακοσμημένο έπιπλο και στηρίζεται σε ένα έντονα νεοκλασικό στοιχείο, τυπικό των αστικών στούντιο φωτογραφίας της εποχής. Η ενδυμασία της – ένα μαύρο φόρεμα με αυστηρή γραμμή και διακριτικά κοσμήματα – αντανακλά τις ευρωπαϊκές μόδες της Μπελ Επόκ που είχαν φτάσει στα μεγάλα αστικά κέντρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Η Κωνσταντινούπολη εκείνης της εποχής, κέντρο εμπορίου, εκπαίδευσης και πολιτιστικής ζύμωσης, αποτελούσε για πολλούς Έλληνες της διασποράς έναν τόπο όπου μπορούσαν να καλλιεργήσουν τη μόρφωση και την κοινωνική τους ανέλιξη. Η φωτογραφία αυτή αποπνέει την αστική ταυτότητα και τη φινέτσα των Ελλήνων της Πόλης, σε μια περίοδο σχετικής σταθερότητας πριν από τις γεωπολιτικές ανατροπές της δεκαετίας του 1910.

Το κείμενο στο οπισθόφυλλο στα ελληνικά και γαλλικά υποδηλώνει και την πολιτισμική διττότητα του ελληνορθόδοξου στοιχείου της εποχής: η γλώσσα της παράδοσης και της κοινότητας συνυπήρχε με τη γλώσσα της διεθνούς επικοινωνίας και της εκπαίδευσης. Ένα φωτογραφικό τεκμήριο όπως αυτό δεν αποτελεί μόνο πορτρέτο προσώπου, αλλά και ολόκληρης εποχής.

Απεικονίζεται άγνωστη γυναίκα, σε άγνωστη τοποθεσία. Φίλη της οικογένειας Κελεμένη. Πιθανή χρονολογία 1900-1910. Υπάρχει οπισθόφυλλο με κείμενο στα Ελληνικά και Γαλλικά.