Συλλογή Νικολαΐδου - Κάτσινα Αναστασία. Η γιαγιά της δωρήτριας, με την εγγονή της Ελένη. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Ασβεστοχώρι 1939.

Η φωτογραφία από το Ασβεστοχώρι του 1939, που ανήκει στη συλλογή της Αναστασίας Νικολαΐδου - Κάτσινα, αποτυπώνει μια τρυφερή, οικογενειακή στιγμή: η γιαγιά της δωρήτριας κάθεται ήρεμη και χαμογελαστή, ενώ δίπλα της στέκεται με στοργή η μικρή εγγονή της, Ελένη.

Το βλέμμα και η στάση της γιαγιάς φανερώνουν τον πλούτο της εμπειρίας και της ζωής που κουβαλά, πιθανότατα ως πρόσφυγας της πρώτης γενιάς. Η εγγονή, σε αντίθεση, στέκεται γεμάτη νεανική φρεσκάδα και ζωντάνια, φορώντας απλό φόρεμα και άσπρες κάλτσες —χαρακτηριστικό ντύσιμο κοριτσιού της εποχής. Η αντίθεση μεταξύ των δύο μορφών υπογραμμίζει τη συνέχεια των γενεών και τη μετάβαση από το παρελθόν στο μέλλον μέσα σε ένα νέο τόπο, σε μια νέα πατρίδα.

Ο κήπος στο φόντο και η οικεία, σχεδόν ερασιτεχνική σύνθεση της φωτογραφίας ενισχύουν το αίσθημα οικειότητας και καθημερινότητας, μακριά από τις σκηνοθετημένες φωτογραφίες των αρχών του 20ού αιώνα. Πρόκειται για ένα ντοκουμέντο της ζωής των προσφύγων μετά την εγκατάστασή τους, με έμφαση όχι μόνο στις δυσκολίες, αλλά και στις στιγμές θαλπωρής και οικογενειακής συνέχειας.