Πίσω στις ιστορίες

Συλλογή Παναγιωτίδη Νικόλαου. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. 1910.

Συλλογή Παναγιωτίδη Νικόλαου. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. 1910.

Η φωτογραφία αυτή του 1910, από τη συλλογή Παναγιωτίδη Νικόλαου, αποτελεί μια εξαιρετικά αντιπροσωπευτική οικογενειακή απεικόνιση της εποχής λίγο πριν τις μεγάλες ιστορικές ανατροπές που θα ακολουθήσουν στη Μικρά Ασία και τον Πόντο. Η πόζα είναι στατική, στημένη σε στούντιο, όπως συνηθιζόταν, με τα μέλη της οικογένειας να παρουσιάζονται ανά ομάδες — οι άνδρες όρθιοι πίσω, οι γυναίκες και τα παιδιά καθισμένοι μπροστά.

Ξεχωρίζουν οι παραδοσιακές ενδυμασίες της εποχής, οι οποίες υποδηλώνουν τη συνύπαρξη αστικών και αγροτικών στοιχείων, ενώ το βλέμμα των εικονιζομένων αποτυπώνει τη σοβαρότητα και το ήθος που χαρακτήριζε τις προσφυγικές οικογένειες της εποχής.

Ο Παναγιωτίδης Νικόλαος, παιδί τότε στην αγκαλιά της μητέρας του, Μαρία Παναγιωτίδου, θα μείνει αργότερα στη μνήμη της οικογένειας και της κοινότητας ως δωρητής αυτού του πολύτιμου ντοκουμέντου στο Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού. Η φωτογραφία είναι σημαντική όχι μόνο ως μνήμη μιας οικογένειας, αλλά και ως κομμάτι της συλλογικής ιστορίας των Ποντίων πριν την Καταστροφή.

Πάνω σειρά από αριστερά : Λάζαρος Παναγιωτίδης και Παναγιώτης Σαμανίδης. Κάτω από αριστερά : η μητέρα του δωρητή, Μαρία Παναγιωτίδου με τον Παναγιωτίδη Νικόλαο (δωρητή) στην αγκαλιά. Δίπλα, η Σοφία Σαμανίδου ξαδέλφη της. Δίπλα η Σωτηρία Σαμανίδου σύζυγος του Παναγιώτη Σαμανίδη, με την κόρη τους Δέσποινα στην αγκαλιά της.