Δημιουργός: Σαραντόπουλος, Σ. Το βουνό Πάγος της Σμύρνης.

Το βουνό Πάγος, γνωστό σήμερα ως Καντιφέ Καλέ (Kadifekale), βρίσκεται περίπου δύο χιλιόμετρα από την ακτή και δεσπόζει πάνω από την πόλη, προσφέροντας πανοραμική θέα στον κόλπο και την ευρύτερη περιοχή.

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μέγας Αλέξανδρος, κατά τη διάρκεια κυνηγιού στον Πάγο, ονειρεύτηκε ότι οι θεές Νέμεσις του ζήτησαν να ιδρύσει μια νέα πόλη στους πρόποδες του λόφου. Αυτό το όραμα οδήγησε στην ίδρυση της νέας Σμύρνης, η οποία αναπτύχθηκε ραγδαία κατά την ελληνιστική και ρωμαϊκή περίοδο.

Στην κορυφή του Πάγου βρίσκεται το Βελούδινο Κάστρο (Kadifekale), το οποίο χτίστηκε αρχικά τον 4ο αιώνα π.Χ. και ενισχύθηκε από διάφορους κατακτητές, όπως οι Ρωμαίοι, οι Βυζαντινοί και οι Οθωμανοί. Το κάστρο αποτέλεσε στρατηγικό σημείο άμυνας και παρατήρησης, ενώ σήμερα είναι δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο.

Ο Πάγος φιλοξενούσε σημαντικά κτίρια της αρχαίας Σμύρνης, όπως το στάδιο, το θέατρο, τη βιβλιοθήκη και ναούς αφιερωμένους σε θεότητες όπως η Αθηνά και η Κυβέλη. Η πόλη επεκτάθηκε στις πλαγιές του λόφου, δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό αστικό τοπίο που περιγράφηκε από τον Στράβωνα ως η ωραιότερη πόλη της Μικράς Ασίας.