Η προτομή του Μαρδοχαίου Φρίζη στην Πλατεία Εβραίων Μαρτύρων στη Θεσσαλονίκη

Μαρδοχαίος Φριζής (1893-1940)

Ο Μαρδοχαίος Φριζής ήταν Έλληνας αξιωματικός εβραϊκής καταγωγής, γνωστός για τον ηρωισμό του κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940. Γεννήθηκε στα Ιωάννινα και προέρχονταν από οικογένεια Ρωμανιωτών Εβραίων. Σπούδασε στη Νομική Σχολή και αποφοίτησε από τη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών το 1916.

Ο Φριζής συμμετείχε σε σημαντικές στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Πολέμησε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία, όπου αιχμαλωτίστηκε κατά την υποχώρηση το 1922 και απελευθερώθηκε μαζί με άλλους Έλληνες αξιωματικούς τον Αύγουστο του 1923.

Αργότερα, υπηρέτησε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο το 1940 ως αντισυνταγματάρχης. Στην έναρξη του πολέμου, ο Φριζής διακρίθηκε στην πρώτη γραμμή των μαχών, αναλαμβάνοντας την άμυνα της Πίνδου. Στις 5 Δεκεμβρίου 1940, κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης από την ιταλική αεροπορία, ο Φριζής παρέμεινε γενναία έφιππος, δίνοντας εντολές στους άνδρες του μέχρι να τραυματιστεί θανάσιμα. Ήταν ο πρώτος Έλληνας αξιωματικός που έπεσε κατά τον πόλεμο αυτό. Η θυσία του Φριζή αναγνωρίστηκε ευρέως, και η μνήμη του τιμάται τόσο από την Ελληνική πολιτεία όσο και από την Εβραϊκή κοινότητα. Σήμερα, ο Φριζής αποτελεί σύμβολο ανδρείας και πατριωτισμού, ενώ δρόμοι και μνημεία έχουν αφιερωθεί προς τιμήν του.

Εικονιζόμενη φωτογραφία: Προτομή του Μαρδοχαίου Φριζή, έργο των γλυπτών Γιάννη Μπαρδή και Τάσου Μανιατάκου. Τοποθετήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2007. Η προτομή βρίσκεται στην πλατεία Εβραίων Μαρτύρων, στη συμβολή των οδών Παπαναστασίου και Καραμανλή και είναι δωρεά από το American Hellenic Congress.