Ο ανδριάντας του Αντώνη Κατσαντώνη στη Θεσσαλονίκη

Αντώνης Κατσαντώνης (1775–1808)

Ο Αντώνης Κατσαντώνης ήταν θρυλικός κλέφτης και αγωνιστής, γνωστός για τη δράση του ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία στα βουνά της δυτικής Ρούμελης κατά την προεπαναστατική περίοδο. Γεννήθηκε το πιθανότερο στο χωριό Μάραθο (Μύρεσι) στα Άγραφα και ανήκε σε οικογένεια κλεφτών, ενώ από νεαρή ηλικία εντάχθηκε στα σώματα των αρματολών και κλεφτών, που αντιστέκονταν στην τουρκική κυριαρχία και την εξουσία των Αλβανών μπέηδων.

Ο Κατσαντώνης απέκτησε φήμη για την ανδρεία και τις στρατηγικές του ικανότητες. Το 1807 προσκλήθηκε από τον Ιωάννη Καποδίστρια στη Λευκάδα στη «Συνέλευση των Κλεφταρματολών», όπου τον αναγνώρισε ως Γενικό Αρχηγό των Κλεφτών στη Δυτική Ελλάδα. Ο Κατσαντώνης οργάνωσε ομάδες κλεφτών και επιτίθονταν σε τουρκικά καραβάνια και φρούρια, προκαλώντας σημαντικές απώλειες στους Οθωμανούς. Η δράση του σύντομα τον κατέστησε στόχο των τουρκικών αρχών. Ο Αλή Πασάς των Ιωαννίνων τον καταδίωξε ανελέητα, θεωρώντας τον έναν από τους μεγαλύτερους εχθρούς της εξουσίας του στην περιοχή.

Ο Κατσαντώνης τελικά συνελήφθη το 1808 από τις δυνάμεις του Αλή Πασά. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, βασανίστηκε σκληρά πριν εκτελεστεί. Η μνήμη του Κατσαντώνη παραμένει ζωντανή στη λαϊκή παράδοση, και οι πράξεις του υμνούνται σε δημοτικά τραγούδια. Η φήμη του ενσαρκώνει τον αγώνα των κλεφτών για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη, αποτελώντας σύμβολο αντίστασης κατά της τουρκικής καταπίεσης.

Εικονιζόμενη φωτογραφία: Ο ανδριάντας του Αντώνη Κατσαντώνη είναι ένα έργο μεγάλων διαστάσεων, φτιαγμένο από μπρούντζο και τοποθετημένο σε βάθρο που έχει κατασκευαστεί από βράχια. Βρίσκεται στο πάρκο του Αγίου Ανδρέα στην περιοχή Ελευθέρια - Κορδελιό.